10 July 2022

Julia Roberts' raadselachtige Pelikaanpetitum



The Pelican Brief dateert van 1993. De eerste vraag die zich opdringt: wat is in het Engels een brief? In de Nederlandse ondertitels heeft men het systematisch over een petitum, maar met dit Latijnse woord zijn we natuurlijk geen stap verder. Het woordenboek moet ons ter hulp komen.

In Oxford English Dictionary vinden we onder brief:

7.a. Law. A summary of the facts of a case, with reference to the points of law supposed to be applicable to them, drawn up for the instruction of counsel conducting the case in court.

en online heb ik nog gevonden voor petitum

procesrecht - Latijn: beknopte samenvatting. Onderdeel van de dagvaarding of de memorie van eis, waarin staat wat de eiser nu precies van gedaagde vordert. 

Helemaal kloppen doet het niet, want dit "Nederlandse" petitum wordt door diezelfde bron in het Engels vertaald als conclusion, niet brief.

Voor de burgerman had dus in de ondertitels gewoon résumé of samenvatting mogen staan in plaats van het duistere Latijn petitum.

Om ook de pelikanen uit de titel erin te betrekken moeten we het verhaal van de film (chrono)logisch blootgeven. (Wij inspireren ons op de Engelse samenvatting hier.)


*** SPOILER ALERT ***


Victor Mattiece (waarvan in de film enkel een foto getoond wordt) is een olie- en gasmagnaat, die zijn oog heeft laten vallen op een natuurgebied bewoond door pelikanen. Hij is in een proces gewikkeld met milieu-activisten, en wenst alvast het Hoog Gerechtshof op zijn hand te krijgen. Daartoe schakelt hij de huurmoordenaar Khamel in, die met een wisselend uiterlijk alle ongewenste personen uitschakelt. Een van de advocaten van Mattiece, Edwin Sneller, dient als contacpersoon.

De eerste slachtoffers zijn twee opperrechters (de ene ziek en hoogbejaard, de andere homo) die allebei bekend staan om hun consequent vasthouden aan milieubehoud. Mattiece is persoonlijk bevriend met de president, waarvan hij de voornaamste geldschieter is, en kan er dus voor zorgen dat de twee vervangen worden door nieuwe opperrechters die in zijn voordeel zullen oordelen. 

De heldin van de film is Darby Shaw, vertolkt door Julia Roberts, 24 jaar, in heel de film duur gekleed maar hieronder helaas in négligé voor het slapengaan 


Zij is een studente in de rechten die uitpluist wat de twee vermoorde rechters gemeen hebben, en vindt op die manier het verband tussen Mattiece, de president, en de moorden. Zij legt haar bevindingen vast in een Résumé (a.k.a. Brief of Petitum), dat zij eerst voorlegt aan haar professor-annex-minnaar. Die spreekt erover met zijn vriend Verheek 


die bij het FBI werkt, en zo gaat het Résumé van hand tot hand in Washington, tot in het Witte Huis. Mattiece laat iedereen uit de weg ruimen die het in handen gekregen heeft. Het eerste slachtoffer is de professor-minnaar  


maar Darby zelf ontkomt toevallig. In de nasleep van de aanslag duikt voor het eerst "Rupert" op, een CIA-man die de opdracht heeft Darby te volgen en te beschermen. Hij zal later Khamel doodschieten op het moment dat die Darby wil uitschakelen.


In zijn juridische strijd heeft Mattiece vele advocatenkantoren ingeschakeld, met als topschurk de genaamde Marty Velmano


De integere jurist Curtis Morgan krijgt toevallig een notitie onder ogen waarin Velmano aan een andere jurist van de firma laat weten dat de twee opperrechters "met pensioen" zijn. Hij bergt een kopie daarvan  in een kluis, en zoekt onder de schuilnaam "Garcia" aarzelend contact met de journalist Gray Grantham. Het gezamenlijk speurwerk van de briljante studente en de briljante journalist (beide op de affiche hierboven) leidt naar het kluisje van de (ondertussen ook vermoorde) "Garcia" dat ook nog een getuigenis op video bevat. De president,




 een zwakke figuur die gedomineerd wordt door zijn kabinetschef Fletcher Coal,


 krijgt het lastig doordat hij FBI-baas Voyles 


gesuggereerd had die zaak wat te laten rusten. Hij zal niet meer de kans hebben nieuwe opperrechters te benoemen. Zijn kabinetschef neemt ontslag.

*