05 August 2012

Poëtisch vademecum

Als je de kostprijs per woord uitrekent is poëzie de duurste vorm van literatuur. Bovendien verwachten dichters overdreven veel van de bladschikking, die zeer veel wit bevat. Als je de kwistige typografie van de makers een beetje comprimeert krijg je honderden van hun voortbrengselen in een klein boekje. Zelf loop ik met  honderdzesenzestig gedichten op zak, geperst in een boekje van A6-formaat dat minder plaats inneemt dan mijn agenda:


Dit is versie 3, en met zijn plastic schutblad van net de juiste stijfheid is het handzamer dan zijn voorgangers. Waar ik ook ga, ik zit dus nooit zonder lectuur, en wat ik te voorschijn haal op een terras of in een wachtzaal is bovendien gegarandeerd lievelingslectuur, want de selectie is geheel de mijne. Hier de inhoud van editie 2010 op normale grootte afgedrukt. Wat duidelijk grappig bedoeld is staat in het zwart,  de rest rood. Bij sommige gedichten —bijvoorbeeld die van Jules Deelder— is overigens niet duidelijk in welke categorie ze vallen. Mijn vorige edities stonden alfabetisch per dichter, maar de huidige ordening is volgens de beginregel. De Latijnse titel betekent 'Houd de woorden vast', wat op dit boekje letterlijk van toepassing is. Er is ook een diepere betekenis aan, die hier toegelicht staat.

In de tekst veroorloof ik mij ingrepen die verder gaan dan het rechtzetten van de occasionele dt-fout. Soms heb ik er één strofe uitgeknipt, en een lelijke regel van Slauerhoff heb ik naar eigen inzicht 'verbeterd'. De ingrepen zijn wel aangegeven. Ik heb overigens over poëzie, zoals over alle andere kunsten, een uitgesproken ouderwetse opvatting, die perfect verwoord wordt door de onvolprezen 'plezierdichter' Drs. P. (H.H. Polzer).

P.S. In Rijmwijzer (Bert Bakker 1990, blz. 12) geeft Jaap Bakker de volgende definitie:

Poëzie is iedere taaluiting waarvan, in geschreven vorm, 
de regels niet tot de rechterkantlijn doorlopen.