1585 en 1830 zijn rampzalige jaartallen geweest. En 1989, want toen begon VTM uit te zenden. (Geert Van Istendael, in Dierbare vijanden door Benno Barnard, Knack 7 maart 2007, blz. 30)
De val van Antwerpen, in 1585, was een militaire episode en had op zich niets definitiefs. Zestig jaar later, in 1645, werd de vesting Hulst nog veroverd door prins Frederik Hendrik, als opstapje naar de herovering van Antwerpen. Constantijn Huygens, wiens moeder een Antwerpse was, schreef Op d'overwinning van Hulst, aan Antwerpen, een gedicht waarin hij de stad opriep zich vrijwillig over te geven. Het gedicht eindigt aangrijpend met
Kiest banden van geweld of vriendschap, storm of stilt';
Kiest of gij zuster staan of slave liggen wilt.
Helaas, het heeft niet mogen zijn. In 1645 was het weerbare volksdeel al lang verdwenen, wat overbleef had de roomse godsdienst van de bezetter omarmd en er was geen animo om 'als zuster te staan'. De Vlamingen zijn als slaaf blijven liggen, tot op de huidige dag. Hun lot werd in 1648 definitief bezegeld door de Vrede van Munster. In die zin is 1648 een veel fatalere datum dan 1585. De separatistische operetteopstand van 1830 maakte met steun van het Franse leger een einde aan de heruitgave van de Verenigde Nederlanden. Over de fataliteit van de derde datum, 1989, kan ik mij niet uitspreken. Ik heb zo'n afkeer van Vlaamse kromtaal en politieke indoctrinatie dat ik al heel lang met geen Vlaamse radio of TV meer geconfronteerd wil worden, en ik kan de gevolgen van VTM dus niet inschatten.
P.S. Men mag de Spanjaarden 'bezetters' noemen vanaf 1581. In dat jaar werd de koning van Spanje door het Plakkaat van Verlatinghe door de Staten Generaal afgezet als heerser over de Nederlanden. Vóór die gebeurtenis was de koning van Spanje de wettelijke graaf van Vlaanderen, hertog van Brabant, graaf van Holland enzovoort.
